ติวหนังสือสอบ KNM(3) – สังคมดัตช์และเรื่องสุขภาพ

สวัสดีค่ะ มาเรียนเตรียมสอบ KNM กันต่อนะคะ เช่นเคยค่ะ ทั้งหมดนี้ออยจดและแปลมาจากหนังสือ Welkom in Nederland ของสำนักพิมพ์ Uitgeverij Coutinho นะคะ ตามรูปหนังสือด้านล่างนี้ค่ะ

• สถาบันครอบครัวของคนดัตช์ไม่ค่อยสำคัญ หากเทียบกับประเทศอื่นๆ เช่น ตุรกี แอฟริกา เป็นต้น ส่วนใหญ่คนในครอบครัวจะเจอหน้ากันก็ต่อเมื่อในงานวันเกิดของใครคนใดคนหนึ่ง หรือในวันคริสต์มาส
• เพื่อนก็สำคัญเช่นเดียวกันกับครอบครัว มักจะทำอะไรๆ ดีๆ ด้วยกัน
• เพื่อนบ้าน จะช่วยเหลือกันในเรื่องเล็กๆ น้อยๆ
• หากต้องการพบเจอใครในประเทศเนเธอร์แลนด์ ต้องทำการนัดหมายล่วงหน้าก่อนเสมอ แม้กระทั่งการไปเยี่ยมคนในครอบครัว ก็ต้องทำการนัดกันล่วงหน้า มาตามนัด และนั่งคุยกัน จิบชา กาแฟ คุกกี้ หรือเค้กนิดหน่อย ด้วยกัน
• ของขวัญ หารู้จักกันแต่ไม่สนิท จะให้ดอกไม้ หรือของขวัญเล็กๆ เวลาไปเยี่ยม
• การให้ของขวัญทั่วไปจะให้กันในวันเกิด วันเเต่งงาน สามารถให้ของขวัญแทนคำขอบคุณ เช่น เพื่อนช่วยดูแลลูกให้ เป็นต้น
• ของขวัญที่ให้กัน มักจะเป็นของราคาไม่แพง ของแพงๆ จะให้กันเฉพาะคนที่สนิทกัน เช่น พ่อแม่ คู่รัก
• เมื่อคนดัตช์ได้รับของขวัญ ตามธรรมเนียมมักจะแกะเปิดดูทันที
• ไม่มีการให้ของขวัญแก่คนที่ต้องปฏิบัติหน้าที่ เช่น ตำรวจ ข้าราชการ หมอประจำบ้าน
• การทักทาย โดยการจับมือกันเมื่อเจอกันครั้งแรก เป็นการพบปะกันเป็นทางการ หรือการแสดงความยินดี
• จูบ 3 ครั้ง ใช้กับคนที่สนิทกัน และไม่ได้เจอกันนาน ใช้เฉพาะผู้หญิงกับผู้หญิง หรือผู้หญิงกับผู้ชาย ส่วนผู้ชายกับผู้ชายเมื่อเจอกัน จะแค่จับมือทักทายกันเฉยๆ (ยกเว้นเกย์ เวลาเกย์ผู้ชายสองคนที่สนิทกัน ทักทายกัน ก็จะจูบ 3 ครั้งเช่นกัน)
• มองสบตาเมื่อพูดคุย แตะต้องตัวหากสนิทกัน
• คนดัตช์สูงอายุมักพูดคุยกันเป็นทางการมากกว่าคนหนุ่มสาว
• ความแตกต่างด้านอายุ วัฒนธรรม คนเมืองกับคนชนบท การศึกษา ทำให้แต่ละคนต่างกัน
• การนัดหมอประจำบ้าน (huisarts) ปกติจะทำการนัดโดยผ่านผู้ช่วย (assistente) เมื่อนัดแล้ว ต้องมาให้ตรงเวลา หากไม่สามารถมาได้ตามนัด ต้องโทรเเจ้งล่วงหน้า (ส่วนใหญ่จะให้โทรแจ้งยกเลิกล่วงหน้าได้ 24 ชั่วโมงก่อนเวลานัด) หากมิเช่นนั้น จะต้องเสียค่าใช้จ่าย
• หากไปหาหมอ แต่มีปัญหาเรื่องภาษา (ไม่สามารถพูดดัตช์หรืออังกฤษได้) สามารถนำเพื่อนที่รู้ภาษาไปด้วยได้ หรือโทรหา tolkencentrum จะมีล่าม (tolk) ให้
• เราสามารถเลือกหมอประจำบ้าน (huisarts)ได้ แนะนำว่าให้เลือกที่ใกล้บ้าน
• verwijsbrief คือ จดหมายที่หมอประจำบ้านส่งตัวคนไข้ไปหาผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน
• ถ้าเดินทางไปหาหมอประจำบ้านไม่ได้ เช่น ปวดหลังมากจนเดินไม่ได้ สามารถโทรไปนัดหมอ ให้หมอมาหาที่บ้านได้
• telefonisch spreekuur หมอบางคนมีช่วงชั่วโมงที่คนไข้สามารถโทรมาถามคำถามสั้นๆ ได้
• วงจรหากป่วยในเนเธอร์แลนด์     ป่วย –> huisarts –> ได้รับใบ recept –> apotheek  ซื้อยา
• หรือในบางกรณี    ป่วย –>  huisarts –> ได้รับใบ verwijsbrief –> หา specialist เพื่อการวินิจฉัยที่ละเอียดยิ่งขึ้น
• etiket = ฉลากยา    bijsluiter = เอกสารกำกับยา เป็นคู่มือการใช้ยา แนบมาอยู่ในกล่องยา
• verslaafd = ติดยาเสพติด
• การไปหา specialist บางครั้งต้องรอคิว (wachtlijst) บางทีก็ต้องรอนานเป็นเดือน specialist จะทำงานใน polikliniek ซึ่งอยู่ในโรงพยาบาล (ziekenhuis)
• opname = admite ในโรงพยาบาล นอนโรงพยาบาล
• การไปหาหมอที่โรงพยาบาล ต้องนำ verwijsbrief และบัตรประจำตัวประชาชนไปด้วย หากไปครั้งแรก ต้องทำ patientenpas (บัตรประจำตัวคนไข้) ที่ balie (แผนก) ในโรงพยาบาล และครั้งต่อไปที่เข้าโรงพยาบาลอีก ก็ต้องนำ verwijsbrief + ID + patienten pas ไป
• หมอฟันที่เนเธอร์แลนด์สามารถเลือกหาได้เอง (เหมือนเมืองไทย) ควรขูดหินปูน (controle) 2 ครั้ง/ปี
• behandeling = รักษา
• เหตุด่วน เหตุร้าย แจ้ง 112
• นอกเวลาทำงาน หากต้องการหมอ (แต่ไม่ได้ถึงขั้นความเป็นความตาย) ให้โทรหาเบอร์ที่ huisarts ให้มา เบอร์นี้จะเป็นเบอร์ของหมอคนอื่น หรือหมอ huisartsenpost (หมอนอกเวลา)
• Spoedeisende Hulp (SEH) คือ แผนกฉุกเฉินในโรงพยาบาล เช่น หกล้มเเขนหัก ให้พาตัวไปหาหมอที่โรงพยาบาลเอง อย่าโทร 112 (เพราะยังไม่ใช่ความเป็นความตาย ให้ดูเเลตัวเอง)
• ทุกคนในเนเธอร์แลนด์ต้องทำประกันสุขภาพ เด็กอายุ 0-18 ปี ประกันสุขภาพฟรี
• zorgverzekereraar = บริษัทประกันสุขภาพ
• premie = เงินที่จ่ายเป็นค่าประกันสุขภาพ
• ประกันสุขภาพมีให้เลือก 3 แบบ
  • basisverzekering
  • aanvullende verzekering = ประกันสุขภาพแบบ basisverzekering บวกด้วยบริษัทประกันจ่ายค่าทำกายภาพ ซื้อแว่น บางส่วน
  • tandartsverzekering = ประกันฟัน ไม่ได้บังคับให้ทำ เด็กอายุ 0-18 ปี ทำฟันฟรี (หนังสือเขาว่างี้นะคะ ออยไม่แน่ใจรายละเอียด)
• หลังปี 2014 ผู้เอาประกันสุขภาพต้องจ่าย eigen risico (จ่ายค่าความเสี่ยงของสุขภาพ) ขั้นปกติอยู่ที่ 360 ยูโรต่อปี ถ้าจ่ายน้อยกว่านี้ก็ได้ เรียกว่า vriwillig eigen risico จะทำให้จ่ายค่าประกันสุขภาพรายเดือนลดลง แต่ถ้าเกิดป่วยขึ้นมา ก็ต้องจ่ายขั้นต่ำสูงขึ้น (ปี 2015 เงิน eigen risico เพิ่มเป็น 375 ยูโรต่อคนต่อปีแล้วค่ะ)
• polis = การติดต่อกับบริษัทประกันสุขภาพ
• een pil = ยา …แต่… de pil = ยาคุมกำเนิด ซึ่งการซื้อยาคุมกำเนิดจะซื้อได้ก็ต่อเมื่อมีใบ recept จาก huisarts เท่านั้น
• sterilisatie = การทำหมัน
• ถุงยางอนามัย สามารถซื้อได้ตาม drogist, apotheek และ automaat
• soa = seksueel overdraagbare aandoening = โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น เอดส์
• เดือนมกราคมของทุกปี ประชาชนสามารถเปลี่ยนบริษัทประกันสุขภาพ เเละชนิดของประกันสุขภาพได้
• ถ้าการรักษาที่ไม่แน่ใจว่าประกันจะครอบคลุมหรือไม่ ให้โทรถามก่อน การรักษาบางอย่างอาจต้องออกเงินไปก่อน เช่น การทำฟัน
• declareren = ค่าใช้จ่ายการรักษาที่จ่ายไปก่อน และบริษัทประกันสุขภาพจ่ายคืนให้ภายหลัง
• สำหรับคนที่รายได้น้อย เงิน premie ที่จ่ายไป สามารถขอคืนได้บางส่วนจาก Belastingdienst เรียกว่า zorgtoeslag
• อายุขัยเฉลี่ยของคนดัตช์ ผู้หญิง 83 ปี ผู้ชาย 80 ปี
• kanker = โรคมะเร็ง

• Facebook
• Twitter
• Line