กฎใหม่ zero-emissiezone เริ่ม 1 มกราคม 2025 ใน 14 เทศบาล

Zero-emissiezones คืออะไร

zero-emissiezones เรียกย่อๆ ว่า ZE zone ค่ะ คือ เขตควบคุมมลภาวะ ที่อนุญาตให้เฉพาะยานพาหนะที่ปล่อยมลภาวะเป็นศูนย์เท่านั้นที่สามารถขับวิ่งในถนนในเขตนี้ได้

จุดประสงค์ที่เทศบาลประกาศเขตนี้ขึ้นมา เพื่อลดมลภาวะทางอากาศค่ะ เพื่อลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในพื้นที่ในเมือง

กฎนี้ครอบคลุมรถประเภทใดบ้าง

เป็นรถตู้บริษัท รถขนของ รถบรรทุก รถยนต์เชิงพาณิชย์ — โดยรถยนต์ส่วนบุคคลจะไม่อยู่ในกฎนี้

หรือถ้าเรียกตามภาษากฎหมายคือ รถที่จดทะเบียนอยู่ในประเภท N ค่ะ อันประกอบด้วย

• N1 – รถยนต์ไฟฟ้า เบนซิน หรือดีเซล ที่ใช้บรรทุกสินค้า ที่มีน้ำหนักตัวรถไม่เกิน 3,500 กิโลกรัม
• N2 – รถยนต์ไฟฟ้า เบนซิน หรือดีเซล ที่ใช้บรรทุกสินค้า ที่มีน้ำหนักตัวรถตั้งแต่ 3,500 – 12,000 กิโลกรัม
• N3 – รถยนต์ไฟฟ้า เบนซิน หรือดีเซล ที่ใช้บรรทุกสินค้า ที่มีน้ำหนักตัวรถเกิน 12,000 กิโลกรัมขึ้นไป

14 เทศบาล

ประกอบด้วย เทศบาลเมือง Amersfoort, Amsterdam, Assen, Delft, Den Haag, Eindhoven, Gouda, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Zwolle และ Leiden

และหลังจากนั้น จะยังมีเทศบาลอื่นอีก 15 แห่งที่มีแผนที่จะประกาศเขตปลอดมลพิษนี้เช่นกัน ได้แก่

• เทศบาลเมือง Enschede (เดือนกรกฎาคม), Groningen (เดือนเมษายน), Haarlem (เดือนมิถุนายน) และเทศบาลเมือง ‘s Hertogenbosch ในเดือนมีนาคม ปี 2025
• เทศบาลเมือง Alphen a/d Rijn, Arnhem, Dordrecht, Schiphol มีแผนจะประกาศในปี 2026
• เทศบาลเมือง Venlo จะประกาศในปี 2027
• เทศบาลเมือง Almere และ Deventer มีแผนจะประกาศในปี 2028
• เทศบาลเมือง Apeldoorn, Ede และ Zaanstad มีแผนจะประกาศในปี 2030
• และเทศบาลเมือง Hilversum มีแผนจะประกาศเขตปลอดมลพิษเช่นกัน แต่ยังไม่ทราบกำหนดวัน

รถที่ห้ามขับเข้าเขตสิ่งแวดล้อม ZE zones

ที่ยุโรป มีการแบ่งประเภทการปล่อยมลพิษก๊าซเรือนกระจกของรถเป็น Euro emissieklasse ค่ะ เป็นตัวเลขมีค่าตั้งแต่ 1 ถึง 6 (อารมณ์คล้ายๆ ฉลากพลังงานบนเครื่องใช้ไฟฟ้าค่ะ) เลข emissieklasse นี้ ถ้าตัวเลขสูงคือดีค่ะ แปลว่ารถคันนั้นปล่อยมลพิษก๊าซเรือนกระจกน้อย

ค่ามลพิษที่วัดเพื่อจำแนก Euro emissieklasse คือ ค่าออกไซด์ของไนโตรเจน (NO_x), ไฮโดรคาร์บอน (THC), ไฮโดรคาร์บอนที่ไม่มีมีเทน (NMHC), คาร์บอนมอนออกไซด์ (CO) และปริมาณฝุ่นละอองอนุภาคขนาดเล็ก ที่ปล่อยออกมาของรถ

ด้วยกฎใหม่ของเทศบาลนี้ รถที่อยู่ใน Euro emissieklasse ที่ 4 หรือต่ำกว่า จะไม่ได้รับอนุญาตให้ขับเข้าเขตสิ่งแวดล้อม ZE zones (ต้องมีค่า emissieklasse ตั้งแต่ 5 ขึ้นไป)

แต่รถตู้บริษัทที่มีค่า emissieklasse อยู่ระดับ 5 จะสามารถขับเข้าเขต ZE zones ได้จนถึงวันที่ 1 มกราคม 2027 เท่านั้น หลังจากนั้นก็ไม่อนุญาตให้ขับเข้าไปแล้วค่ะ — หลังจากปี 2026 รถที่จะขับเข้าเขตนี้ได้ต้องมีค่า emissieklasse อยู่ที่ระดับ 6 ขึ้นไป หรือถ้าว่าง่ายๆ คือ ในเขตพื้นที่นี้ รถยนต์เชิงพาณิชย์ที่จะขับเข้าไปได้คือรถที่ใช้พลังงานสะอาดเท่านั้น

ตรวจสอบค่า emissieklasse ของรถ

ที่เว็บไซต์ https://www.opwegnaarzes.nl/ โดยป้อนเลขทะเบียนรถลงไปค่ะ

โดยทั่วไปแล้วค่า Emissieklasse ของรถจะอยู่ที่เชื้อเพลิง และปีที่รถผลิต แต่เพื่อความปลอดภัย เช็คในเว็บไซต์จะดีที่สุดค่ะ

ผลกระทบ และความพยายามให้เลื่อนการบังคับใช้กฎใหม่นี้ออกไป

ผู้ที่ได้รับผลกระทบจากกฎใหม่นี้โดยตรงคือ ผู้ประกอบการค่ะ ที่เนเธอร์แลนด์ รถตู้คือรถที่นิยมสำหรับช่าง (เช่น ช่างทาสี ช่างไฟ ช่างประปา ฯลฯ) ใช้บรรทุกสิ่งของเครื่องมือช่างต่างๆ และขับออกไปหาลูกค้า ถ้ากฎนี้ออกมา แปลว่า พวกเขาต้องซื้อรถตู้ใหม่ (ซึ่งรถตู้พลังงานไฟฟ้ามีราคาแพงสูงกว่ารถตู้พลังงานดีเซลมาก) หรือไม่พวกเขาก็ไม่สามารถขับเข้าไปหาลูกค้าในเมืองในเขตที่เป็น ZE zones ได้เลย

อีกวิธีแก้ปัญหาที่ราคาถูกลงมาคือ ขับรถตู้ดีเซลไปจอดที่ Stadshub แล้วเช่ารถตู้ไฟฟ้า หรือรถจักรยานไฟฟ้า หรือรถบรรทุกเล็กไฟฟ้า ถ่ายสินค้า หรืออุปกรณ์ แล้วค่อยขับรถไฟฟ้านั้นเข้าเมือง (ซึ่งวิธีนี้ไม่สะดวกมาก) แต่วิธีนี้รัฐจะช่วยด้านภาษีและเงินอุดหนุน

ด้วยความยุ่งยากเหล่านี้ และผลกระทบที่จะเกิดขึ้น ทำให้รัฐบาลไม่เห็นด้วยกับเทศบาลในการประกาศบังคับใช้ ZE zones ในปีหน้าค่ะ คืออยากให้เลื่อนออกไปก่อน แต่เทศบาลไม่ยอม และรัฐก็ทำอะไรได้ไม่มาก เพราะเทศบาลมีสิทธิ

ตอนนี้ที่รัฐบาลกำลังเจรจากับเทศบาลคือ ขอผ่อนผัน เพื่อให้ผู้ประกอบการได้มีเวลาปรับตัว โดยขอให้มีการปลอดค่าปรับเป็นเวลา 1 ปี และให้รถบรรทุกดีเซลที่มีค่า Emissieklasse ระดับ 6 ยังสามารถขับเข้าไปในเมืองในเขต ZE zones ได้จนถึงมกราคม ปี 2029 (เดิมถึงแค่ มกราคม 2028 คือขอขยายขึ้นอีก 1 ปี)

แต่เทศบาลไม่ยินยอม เนื่องจาก กฎเรื่องนี้ได้มีการพูดคุยกันมาหลายปีแล้ว ดังนั้นเทศบาลจึงจะบังคับใช้กฎนี้ตามกำหนดเดิมต่อไป โดยในช่วง 2-3 เดือนแรกของการประกาศใช้ จะยังไม่มีค่าปรับ จะเป็นเพียงการเตือน แต่หลังจากนั้น ถ้ามีรถที่ละเมิดกฎขับเข้าไปในเขต ZE zones ก็จะโดนค่าปรับ

เทศบาลมองว่า การเปลี่ยนกฎกลับไปกลับมาแบบนี้ จะทำให้ผู้ประกอบการสับสน เพราะมีผู้ประกอบการหลายรายที่ลงทุนซื้อรถบรรทุกไฟฟ้ามาใช้แล้ว (เพราะไม่อยากโดนค่าปรับ) แล้วจู่ๆ มาเปลี่ยนกฎเอาเดือนสุดท้ายก่อนการประกาศใช้ ผู้ประกอบการเหล่านั้นก็จะกลายเป็นขาดทุน และทำให้เกิดการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมสำหรับบริษัทที่ลงทุนในยานพาหนะที่ได้รับอนุญาตให้เข้าโซนดังกล่าวไปแล้ว

สรุป เรื่องนี้ยังไม่มีความชัดเจนค่ะ ยังอยู่ในขั้นพยายามเจรจาของรัฐบาล …แต่ระหว่างที่ยังไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงนี้ ก็ให้ถือว่า วันที่ 1 มกราคม 2025 กฎใหม่ ZE zones จะมีผลบังคับใช้ตามที่เขียนไปค่ะ

อ้างอิง

1. “Staatssecretaris sluit terugdraaien uitstootvrije zones bestelwagens niet uit“. 17 ตุลาคม 2024. NOS Nieuws.
2. “Waar komen de zero-emissiezones“. Zero-emissie stadslogistiek.
3. “Onduidelijkheid over emissievrije zones in steden blijft, Kamer wil nog steeds uitstel“. 4 ธันวาคม 2024. NOS Nieuws.
4. “Zero-emissiezones: kom je straks de stad nog in met je auto?“. 3 ธันวาคม 2024. KVK.

• Facebook
• X
• Line